وقتی صحبت از طراحی محصول میشه، اصطلاح هایی مثل تجربه کاربری(ux) یا رابط کاربری(ui) می شنویم، این دو اصطلاح اصلا موضوع جدیدی نیست و بین افرادی که از نرم افزار طراحی وب و اپلیکیشن استفاده می کنند، رایجه.
بعضیا نادرست از این دو اصطلاح استفاده می کنن که ما در این مقاله درباره تعاریف و تفاوت های تجربه کاربری و رابط کاربری صحبت کنیم.
فهرست مطالب
رابط کاربری چیست؟
رابط کاربری (ui) مکانیه که در اون بین انسان و ماشین تعامل رخ میده، این تعامل میتونه شامل انجام کارهایی مثل خرید و یا دانلود باشه، مثلا همین الان داری از ui برای خوندن این مقاله استفاده می کنی.
همچنین رابط کاربری سخت افزار هم داریم که شامل دو بخش ورودی و خروجی میشه:
– ورودی مثل ماوس، صفحه کلید
– خروجی مثل نمایشگر، بلندگو یا چاپگر
این دستگاه های ورودی و خروجی به کاربر کمک می کنن که بتونه بطور کامل دستگاه رو کنترل کنه.
انوع رابط کاربری
رابط کاربری انواع مختلفی داره که اینجا درباره رایج ترین هاش صحبت میکنیم که شامل رابط خط فرمان، رابط کاربری گرافیکی و رابط کاربری با قابلیت صوتی می شه.
رابط خط فرمان
تا دهه 70 و در رایانه های نسل اول مردم از طریق خط فرمان با رایانه تعامل می کردن، تو این رابط کاربر فرمانی را تایپ می کرد و دستگاه با استفاده از خروجی که شامل نمایشگر یا چاپگر میشد دستور رو پاسخ می داد.

رابط کاربر گرافیکی
رابط کاربری گرافیکی یکی دیگه از رابط کاربریه که به کاربر اجازه میده از طریق عناصر بصری با محصولات دیجیتال تعامل داشته باشه.
اولین رابط کاربری گرافیکی در دهه 80 ساخته شد و در سال 1984 اپل، مکینتاش(عکس زیر) را منتشر کرد که اولین کامپیوتر خانگی موفق تجاری با رابط کاربری گرافیکی بود. این رایانه گام مهمی در تکامل فناوری محسوب میشه، چون برای استفاده ازش نیاز به هیچ نوع دانش کد نویسی نداری.
مثل دستگاهی که الان باهاش به این مقاله اومدی.

امروزه رابط کاربری گرافیکی رایج ترین نوع رابط کاربری برای محصولات دیجیتاله و طیف مسئولیت های طراحان رابط کاربری به طور قابل توجهی رشد کرده است؛ چونکه بصورت مداوم ابزار و دستگاه های جدید ui ساخته میشه مثل انواع پرینتر، گوشی همراه، هدست و هنزفری، HMI خودرو و غیره.
رابط های مبتنی بر صدا
رابط های مبتنی بر صدا بهترین رابط بدون رابط است.
منحنی یادگیری مشکل بزرگی است که در نوع رابط کاربری گرافیکی، ایجاد می شود.
یعنی هر بار که کاربران با محصول جدیدی که دارای رابط کاربری گرافیکی است تعامل برقرار می کنند، باید مدتی را صرف یادگیری نحوه استفاده از آن کنند.
به طور کلی، هرچه کاربران زمان بیشتری را صرف یادگیری نحوه استفاده از یک محصول خاص کنند، منحنی یادگیری بالاتر میرود.
نزدیکترین چیزی که به UI صفر رسیدهایم، رابطهای صوتی فعال است که به صدای کاربر اجازه میدهد با یک سیستم تعامل داشته باشد.
پیشرفت های اخیر در پردازش زبان طبیعی، طراحی سیستم های هوشمند مبتنی بر هوش مصنوعی مانند الکسا را ممکن کرد.
یا همینکه با صدا هم میتوانید در گوگل جستجو کنید از این قابلیت نشات میگیره.
ویژگی های ضروری رابط کاربری خوب طراحی شده
مهم نیست چه UI طراحی می کنی، همیشه باید بررسی کنی که ویژگی های زیر را داشته باشه:
وضوح: یعنی تمام عناصر UI مثل استعاره های بصری برای کاربران کاملا واضح باشن چرا که کاربران نباید نیازی به رمزگشایی معنای یک عنصر خاص داشته باشن.
آشنایی: UI به کاربران این امکان رو می ده که از تجربه قبلی خودشون در زمان تعامل با محصولتون استفاده کنند.
ثبات: ثابت نگه داشتن رابط کاربری در همه جای محصول به کاربران امکان رو می ده که الگوهای استفاده رو تشخیص بدن.
بخشش: رابط کاربری خوب اشتباهات کاربران را می بخشد.
بهره وری: رابط کاربری خوب به کاربران اجازه می ده حداقل ورودی رو برای دستیابی به خروجی مورد نظر ارائه بده و همچنین میانبرهایی رو برای کاربران باتجربه فراهم می کنه تا تعامل رو برای آنها مؤثرتر کنه.
روش های طراحی رابط
تکنیک های اولیه طراحی رابط، نمونه سازی و شبیه سازی هستند.
طراحان رابط کاربری یک نمونه اولیه را بر اساس نیازی که از جلسات ایدهپردازی و مشخصات تعامل دارند ایجاد میکنه.
شبیهسازی بخشی از اعتبارسنجی تصمیمهای طراحی با آزمایش یک نمونه اولیه با افراده که نماینده مخاطب هدف هستند.
تیم محصول به شرکت کنندگان آزمایش یک نمونه اولیه و مجموعه ای از وظایف از پیش تعریف شده می ده و می بینه که تو طول تعامل با چه مشکلاتی مواجه می شن.
تجربه کاربری چیست؟
الان که با معنی UI آشنا شدیم، وقتش رسیده که UX رو بررسی کنیم.
تجربه کاربری زمانیه که یک فرد، با یک محصول تعامل داره.
اصطلاح ux توسط دان نورمن در دهه 90 زمانی که در اپل کار می کرد ابداع شد.

از اونجایی که طراحان UX به تولید محصولاتی تمرکز می کنن که استفاده و درک اون آسون باشه، مفهوم طراحی کاربر محور تو این فرآیند یک مرحله مرکزی رو به خودش اختصاص میده.
شخصیت کاربر
طراحی UX با انجام تحقیقات کاربر شروع می شه.
طراحان باید مخاطبان هدف خودشونو درک کنن و دقیقاً اونچیزی رو که از محصولی که طراحی می کنند نیاز دارند شناسایی کنن.
پرسونای کاربر ایجاد می کنن و این پرسوناها به کاربران کمک می کنه تا اهداف، خواسته ها و محدودیت های کاربران هدف را ببینند.
این درک به آنها کمک میکنه تا راهحلهای طراحی رو پیشنهاد کنند که بهترین کار را برای کاربرانشان داشته باشن.
مفهوم سفر کاربر
احساساتی که کاربران زمان تعامل با یک محصول داره منفی، خنثی یا مثبت، تأثیر زیادی بر احساس کاربران نسبت به محصول داره.
به همین دلیله که مفهوم سفر کاربر به سنگ بنای طراحی تجربه کاربری تبدیل شده.
مسیری که کاربر هنگام تعامل با یک محصول دنبال می کنه، تأثیر مستقیمی بر تجربه کاربر دارد. UX بر سفر کاربر برای حل یک مشکل خاص تمرکز میکنه و بهبود سفر با استفاده از یک عنصر جادویی – طراحی امکان پذیره.
چه چیزی باعث طراحی UX خوب می شود؟
برای درک اینکه چه چیزی یک تجربه خوب رو ایجاد می کنه، آرون والتر در کتاب خود طراحی برای احساسات، یک هرم بصری از نیازهای کاربران ایجاد کرد.
این هرم به مرجعی برای متخصصان UX در مورد نحوه تفکر و اعمال تصمیمات طراحی تبدیل شده.

UI و طراحی UX چگونه به هم مرتبط هستند؟
معنی UX و UI نشان می ده که اونا به رشته های طراحی مرتبط هستن، اما ماهیتشون خیلی متفاوته.
طراحی UI بیشتر به ویژگی های بصری طراحی و همچنین احساس کلی آن مربوط می شود در صورتی که بدون UX عالی، حتی زیباترین رابط کاربری باعث تجربه کاربری بد میشه.
نقش طراح UX چیست؟
به تازگی همه شرکت ها متوجه شدن که طراحی خوب یک مزیت رقابتیه و به همین دلیل مایل هستن هزینه زیادی رو برای ایجاد یک تجربه کاربری عالی بپردازن.
به زبان ساده، طراحی UX اولین راه انسان برای طراحی محصولاته .
طراحان UX مسئول تجزیه و تحلیل نیازهای مخاطب هدف و اطمینان از ایجاد محصولاتی هستن که این نیازها رو برآورده می کنه.
همچنین یک زمینه چند رشته ایه که تو اون طراحان می توانن تو زمینه های مختلف توسعه محصول مثل تحقیق محصول، ایده پردازی، نمونه سازی اولیه و آزمایش شرکت کنن.
مسئولیت های طراح UX معمولاً شامل موارد زیر است:
درک از خواسته های کاربران: معمولاً با تحقیقات گسترده ای شروع می شود که هدف آن درک مخاطب هدف، خواسته ها و نیازهای اوناست.
ایجاد استراتژی طراحی: استراتژی طراحی شامل درک هدف یک محصول و ترسیم یک سفر منطقی است.
تجزیه و تحلیل طراحی تعاملات: طراح نحوه استفاده افراد از محصولات – عادات تعاملی، ترجیحات شخصی و میانبرهایی رو که هنگام تعامل با UI استفاده می کنن، تجزیه و تحلیل می کنه.
ایجاد وایرفریم و نمونه اولیه: اغلب نیاز به ایجاد وایرفریم یا نمونه های اولیه با استفاده از نرم افزار UX وجود داره تا ایده های خود را به تیم طراحی پیشنهاد بدن.
نقش طراح رابط کاربری چیست؟
نقش طراحان رابط کاربری بیشتر به نمایش بصری اطلاعات مربوط میشه.
طراحای رابط کاربری باید مهارت های طراحی گرافیک، طراحی بصری و طراحی برندینگ داشته باشن تا رابط هایی ایجاد کنن که ظاهر و احساس خوبی داشته باشن.
طراح خوب بودن به معنای چند چیز است، مانند:
توجه به جزئیات: طراحان خوب می دونه حتی عناصر کوچک راه حل های خود رو کامل می کنن.
مهارت حل مسئله خوب: مهم نیست که در طراحی چه کاری انجام می دید، همیشه یک مشکل خاص رو حل می کنی.
نتیجه
امیدوارم تفاوت های ظریف بین طراحی UI و UX متوجه شده باشی، طراحی UX بیشتر تحلیلیه و ریشه تو رفتار شناختی و روانشناسی انسان داره.
طراحی رابط کاربری(ui) بیشتر روی جلوه های بصری تمرکز داره که آیا یه محصول از نظر زیبایی شناختی دلپذیره یا نه.
اگر تو زمینه طراحی تازه کار هستی، پیشنهاد می کنم خودتو در هر دو زمینه امتحان کن.
تجربه عملی دنیای واقعی تو هر دو زمینه نه تنها به شما کمک می کنه که بدونی کدوم حوزه واست بهتره بلکه تورو به به یه طراح بهتر تبدیل می کنه.
- انواع جلسات سازمانی
- هاست اشتراکی چیست؟
- مزایای بازاریابی شبکههای اجتماعی (SMM) + ابزارها + ترفندهای اینستاگرام 2022
- 7 راهکار افزایش فروش؛ دلایل فروش نکردن (آنلاین + آفلاین)
- چه استراتژی برای تولید محتوا داشته باشم؟ + مراحل